„Mazurek Dąbrowskiego” to jedna z najważniejszych pieśni w polskiej historii, która przez wiele lat była symbolem walki o niepodległość – uważa dr Andrzej Gładysz, ekspert historii muzyki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Choć pieśń stała się hymnem narodowym dopiero w 1926 roku, jego korzenie sięgają 1797 roku.
Po klęsce insurekcji kościuszkowskiej, Józef Wybicki, zmuszony do opuszczenia Polski, trafił na emigrację. „Wybicki przybył do Reggio Emilia, gdzie stacjonowały legiony Jana Henryka Dąbrowskiego. Tam, pod wpływem widoku polskich mundurów i uroczystości z okazji przyłączenia miasta do Republiki Cisalpińskiej, napisał słowa »Pieśni Legionów Polskich we Włoszech«” – mówi dr Andrzej Gładysz, ekspert KUL. Pieśń miała na celu podniesienie morale legionistów i przypomnienie im, za co walczą.
Melodia „Mazurka Dąbrowskiego” jest uważana za ludową lub inspirowaną folklorem. „Początkowo przypisywano ją Karolowi Kurpińskiemu, ale współczesne badania wskazują na jej ludowe pochodzenie” – dodaje Gładysz. Szybko zyskała popularność wśród żołnierzy, a także dotarła do zabranych ziem Polski, stając się pieśnią patriotyczną.
„Mazurek Dąbrowskiego” stał się symbolem nie tylko podczas wojen, ale także w okresie międzywojennym. „Po wybuchu I wojny światowej pieśń zyskała status hymnu nieoficjalnego, śpiewanego zarówno przez żołnierzy, jak i cywilów. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku jego znaczenie jeszcze wzrosło” – mówi dr Gładysz.
Dopiero w 1926 roku pieśń stała się oficjalnym hymnem narodowym. „Decyzję o jego uznaniu za hymn podjęto po długiej dyskusji, biorąc pod uwagę inne popularne utwory, jak »Rota« czy »Boże, coś Polskę«” – zauważa ekspert. Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego ogłosiło wtedy, że hymn ma być wykonywany w szkołach w wersji ustalonej przez władze.

Mazurek_Dąbrowskiego_wikimedia
KUL / Family News Service